Η κυβέρνηση και ο ΕΦΚΑ διαφημίζουν εδώ και χρόνια την «ψηφιακή επανάσταση» στην απονομή συντάξεων. Υποτίθεται πως ο ασφαλιστικός βίος κάθε πολίτη είναι πλήρως καταγεγραμμένος ηλεκτρονικά και ότι η σύνταξη εκδίδεται με μια απλή αίτηση μέσω gov.gr. Στην πραγματικότητα, αυτό που παρουσιάστηκε ως άμεση λύση είναι ένα από τα μεγαλύτερα γραφειοκρατικά αδιέξοδα της χώρας.
Το ψέμα της ταχείας απονομής
Όποιος υποβάλλει ηλεκτρονικά αίτηση σύνταξης, δεν βλέπει καμία «άμεση» ανταπόκριση. Στην καλύτερη περίπτωση, μέσα σε είκοσι ημέρες λαμβάνει ένα τυπικό email από τον ΕΦΚΑ, που ζητά να συγκεντρωθούν βεβαιώσεις χρόνου ασφάλισης από όλα τα πρώην ταμεία. Από εκεί ξεκινά η πραγματική ταλαιπωρία.
Προσυνταξιοδοτική βεβαίωση: η μεγάλη κοροϊδία
Η λεγόμενη «προσυνταξιοδοτική βεβαίωση» υποτίθεται ότι θα έλυνε το πρόβλημα εγκαίρως. Στην πράξη, πολίτες περιμένουν 18 μήνες από το ΤΑΤΜΓΤ, ενώ το ΙΚΑ επικαλείται καθυστερήσεις επειδή «αναμένει στοιχεία από άλλα ταμεία». Έτσι, αντί για διαφάνεια και ταχύτητα, οι υποψήφιοι συνταξιούχοι βυθίζονται σε αβεβαιότητα.
Το δεύτερο εμπόδιο
Ακόμα κι αν ο ασφαλισμένος καταφέρει να πάρει όλες τις βεβαιώσεις, η διαδικασία δεν τελειώνει εκεί. Απαιτείται ραντεβού με τον ελεγκτή της υπηρεσίας, στον οποίο πρέπει να κατατεθούν με φυσική παρουσία:
- οι βεβαιώσεις χρόνου ασφάλισης,
- η αστυνομική ταυτότητα,
- επίσημο έγγραφο πιστοποίησης ΑΜΚΑ,
- ο ΑΦΜ,
- και ο αριθμός τραπεζικού λογαριασμού σε έντυπη μορφή.
Με άλλα λόγια, μετά από όλη την ψηφιακή διαφήμιση, ο πολίτης ξαναγυρίζει στο γνώριμο γκισέ, φορτωμένος χαρτιά.
Το τίμημα
Η «ψηφιακή σύνταξη» αποδεικνύεται φιάσκο. Χιλιάδες ασφαλισμένοι περιμένουν επί μήνες ή χρόνια, πολλοί χωρίς εισόδημα, στηριζόμενοι σε πενιχρές προκαταβολές. Οι υπηρεσίες δεν ενημερώνουν, δεν καθοδηγούν και κρύβονται πίσω από αυτοματοποιημένα email.
Οδηγός επιβίωσης για τον ασφαλισμένο
Μέχρι να υπάρξει πραγματική μεταρρύθμιση, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να γλιτώσουν πολύτιμο χρόνο ακολουθώντας μερικά βασικά βήματα:
- Ξεκινήστε μόνοι σας τη συλλογή βεβαιώσεων χρόνου ασφάλισης από όλα τα ταμεία, χωρίς να περιμένετε οδηγίες από τον ΕΦΚΑ, περίπου δύο χρόνια πριν από την ημερομηνία συνταξιοδότησης.
- Αιτηθείτε προκαταβολή σύνταξης για να μην μείνετε χωρίς εισόδημα.
- Κρατήστε αντίγραφα όλων των εγγράφων και ηλεκτρονικών αιτήσεων.
- Κλείστε εγκαίρως ραντεβού με τον ελεγκτή της υπηρεσίας. Ο αριθμός των ελεγκτών είναι περιορισμένος και σε μεγάλα υποκαταστήματα οι λίστες αναμονής φτάνουν αρκετούς μήνες. Προγραμματίστε έγκαιρα και κατοχυρώστε θέση στην αλυσίδα.
- Έχετε έτοιμα ταυτοποίηση, ΑΜΚΑ, ΑΦΜ και αριθμό τραπεζικού λογαριασμού σε εκτυπωμένη μορφή.
- Χρησιμοποιήστε θεσμικά εργαλεία (Συνήγορος του Πολίτη, έγγραφες καταγγελίες) αν συναντήσετε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.
Η υπόσχεση για «σύνταξη με ένα κλικ» κατέληξε σε μια ακόμη ταλαιπωρία που εξαντλεί χιλιάδες πολίτες. Το κράτος δεν μπορεί να κρύβεται άλλο πίσω από ψεύτικες ηλεκτρονικές βιτρίνες. Η αλήθεια είναι μία: ο συνταξιούχος παραμένει όμηρος της γραφειοκρατίας, και το ψηφιακό παραμύθι αποδείχτηκε πικρή πραγματικότητα.